ژیروسکوپ چیست؟
استفاده از ژیروسکوپ در تمامی لوازم و مسایل حركتی و کسب اطلاع از موقعیت سرعت زاویه ای و زاویه جسم امری حایز اهمیت است، زیرا بدون داشتن اطلاع از موقعیت و وضعیت جسم، کنترل کردن آن امری غیر ممکن است. ما بدون استفاده از این ابزار قادر به کنترل جسم در حال پرواز نخواهیم بود به طور مثال شما یک موشک را فرض کنید که اگر ما نتوانیم موشک را در مسیر اصلبی خود نگه داریم صد البته که به هدفی که مد نظر ما است برخورد نخواهد کرد پس از این رو میبینیم که از ژیروسکوپ استفاده بسیار زیادی در ساخت موشک و کنترل موشک میشود.
ژیروسكوپ از دو كلمه Gyro به معنای چرخش و Scope به معنای نشان دادن ساخته شده است؛ بنابراین به این وسیله چرخش نما نیز میگویند كه وظیفه اصلی خود را نمایش چرخش میداند.
ما با استفاده از سنسور ها و ماژول های ژیروسکوپ میتوانیم به مسایلی از جمله موقعیت زاویه ای ، سرعت زاویه ای دست پیدا کنیم که با پردازش و محاسبات این اطلاعات میتوانیم از موقعیت اصلی جسم با خبر شویم. ژیروسكوپ عنصر اصلی سیستم های کنترل و هدایت اجسام میباشد. که ما میتوانیم با استفاده از سیستم هدایت موقعیت یك جسم متحرك مثل وضعیت جسم در حال پرواز یا كشتی با استفاده از این سیستم کنترل نماییم. در ضمن ما میتوانیم به شتاب و سرعت وسایل متحرک اطلاع پیدا کنیم. با توجه به مسایل اصل بقای اندازه حرکت زاویه ای هر جسم در حال چرخش متقارن، سعی دارد جهت خود را همواره در فضا حفظ كند.
انواع حركت های متحرك در فضا
هر جسم در حال پرواز دارای ٦ درجه آزادی هستند كه ٣ حركت خطی و ٣ حركت دورانی را شامل میشوند برای مشخص نمودن حركت دورانی متحرك در فضا از ٣ محور عمود بر هم استفاده می شود كه عبارتند از:محور طول یا محور رول ،محور عرضی یا محور پیچ و محور یاو.
محور رول یا محور Y
محور طولی یا محور جلو – عقب را محور رول می نامند و حركت رول یعنی دوران متحرك حول محور طولی خودش.
محور پیچ یا محور X
محور عرضی یا جنبی را محور پیچ گویند. و حركت پیچ دوران متحرك حول محور عرضی خودش است كه محوری افقی است و عمود بر محور طولی می باشد
محور یاو محور Z
محور عمود بر دو محور یاو و پیچ است و دوران متحرك حول این محور قائم را دوران یاو گویند
کاربردهای دیگر ژیروسکوپ
ما نیز میتوانیم از ژیروسکوپ در کنترل و ساخت وسایل نقلیه هوایی، فضایی و دریایی، هواپیما، موشک، ماهواره، سفینه فضایی، کشتی، زیردریایی استفاده کنیم.